एक काळ होता जेव्हा १० ग्रॅम सोनं खरेदी करणं म्हणजे ३०,००० रुपयांची गोष्ट होती. ते दिवस आता आठवणीत जमा झाले आहेत. पाहता पाहता सोन्याने ५०,००० रुपयांचा टप्पा ओलांडला आणि आता तर चक्क १ लाख रुपयांचा विक्रमी स्तरही पार केला आहे. आज दिल्लीच्या सराफा बाजारात २४ कॅरेट १० ग्रॅम सोन्याचा भाव तब्बल ₹१,०२,६४० आहे, आणि जवळपास हेच आकडे देशभरातील इतर शहरांमध्येही दिसत आहेत.
याचा सरळ अर्थ असा की, गेल्या ६ वर्षांत सोन्याच्या किमतीत जवळपास २००% ची प्रचंड वाढ झाली आहे. या दरवाढीने सगळ्यांचेच डोळे विस्फारले आहेत.
आता प्रत्येकाच्या मनात एकच प्रश्न आहे - ही दरवाढ अशीच सुरू राहणार का? १० ग्रॅम सोन्यासाठी आपल्याला भविष्यात २ लाख रुपये मोजावे लागतील का? सोन्याच्या या रॉकेटस्पीड दरवाढीमागे नेमकी कारणं काय आहेत आणि भवि्यात काय चित्र दिसू शकतं, चला सविस्तर जाणून घेऊया.
सोनं इतकं का महाग होत आहे? (Why is Gold Price Rising?)
सोन्याच्या किमतीत अचानक आलेल्या या तेजीमागे जागतिक घडामोडी आणि आर्थिक अस्थिरता ही प्रमुख कारणं असल्याचं तज्ज्ञ सांगतात.
- जागतिक तणाव (Global Tension): रशिया-युक्रेन युद्ध, इराण-इस्रायल संघर्ष यांसारख्या घटनांमुळे जगभरात चिंतेचे वातावरण आहे. जेव्हा-जेव्हा जगात तणाव वाढतो, तेव्हा गुंतवणूकदार शेअर बाजारासारख्या अस्थिर पर्यायांमधून पैसे काढून सोन्यासारख्या सुरक्षित ठिकाणी (Safe Haven) गुंतवतात.
- आर्थिक मंदीचे सावट: जगावर येऊ घातलेल्या आर्थिक मंदीच्या शक्यतेने आणि कोविड-१९ नंतरच्या अनिश्चिततेमुळे गुंतवणूकदार धास्तावले आहेत.
- महागाई आणि चलनाचे अवमूल्यन: वाढती महागाई (Inflation) आणि डॉलरच्या तुलनेत इतर चलनांची होणारी घसरण, यांमुळेही गुंतवणूकदारांना सोन्यातच सुरक्षितता वाटत आहे.
गुंतवणुकीसाठी सोनं 'स्मार्ट चॉईस' का ठरत आहे?
भारतात सोनं हे केवळ गुंतवणुकीचं साधन नाही, तर त्याच्याशी भावनिक नातं जोडलेलं आहे. पण आता फक्त भारतीयच नाही, तर आंतरराष्ट्रीय गुंतवणूकदारही सोन्याला 'सेफ हेवन' मालमत्ता म्हणून पाहत आहेत. याच वर्षी एप्रिल २०२५ मध्ये MCX (मल्टी कमोडिटी एक्सचेंज) वर १० ग्रॅम सोन्याने ₹१,०१,०७८ चा आकडा गाठला होता, हे त्याचेच उत्तम उदाहरण आहे.
एका रिपोर्टनुसार, जर सोन्याच्या किमती सध्याच्या गतीने (वार्षिक १८% दराने) वाढत राहिल्या, तर पुढील ५ वर्षांत १० ग्रॅम सोन्याचा भाव ₹२,२५,००० ते ₹२,५०,००० पर्यंत पोहोचू शकतो. हा आकडा थक्क करणारा असला तरी, सध्याचा ट्रेंड पाहता ही शक्यता नाकारता येत नाही.
सोनं महागणार हे चित्र स्पष्ट दिसत असलं तरी, काही रिपोर्ट्स वेगळे संकेत देत आहेत. त्यांच्या मते, सोन्याचा बाजार आता 'कन्सोलिडेशन'च्या (Consolidation) टप्प्यात प्रवेश करत आहे. याचा अर्थ, जोपर्यंत जगात एखादे मोठे संकट येत नाही, तोपर्यंत किमती एका विशिष्ट मर्यादेत स्थिर राहू शकतात.
यामागे काही कारणंही आहेत:
- चीनने आपल्या विमा क्षेत्रातील एकूण मालमत्तेच्या केवळ १% रक्कम सोन्यात गुंतवली आहे.
- जगातील अनेक सेंट्रल बँकांनी आता सोन्याची खरेदी कमी केली आहे.
यामुळे असा अंदाज बांधला जात आहे की, आगामी काळात सोन्याचे भाव एका ठराविक पातळीवर स्थिर होऊ शकतात. अर्थात, एखादे नवीन भू-राजकीय किंवा आर्थिक संकट आले, तर हे चित्र क्षणात बदलू शकते.
गुंतवणूकदारांसाठी काय आहे सल्ला?
जर तुम्ही लॉंग टर्म इन्व्हेस्टर (Long-Term Investor) असाल, तर सोनं आजही तुमच्यासाठी एक मजबूत आणि विश्वासार्ह पर्याय आहे. बाजार तज्ज्ञांच्या मते, तुमच्या एकूण पोर्टफोलिओच्या (Portfolio) ५% ते १०% हिस्सा सोन्यात गुंतवणे फायदेशीर ठरू शकते.
विशेषतः छोट्या गुंतवणूकदारांसाठी प्रत्यक्ष सोनं खरेदी करण्याऐवजी गोल्ड ईटीएफ (Gold ETF), डिजिटल गोल्ड (Digital Gold) किंवा सार्वभौम सुवर्ण रोखे (Sovereign Gold Bond - SGB) हे अधिक सुरक्षित आणि व्यावसायिक पर्याय आहेत. यात चोरीची भीती नाही आणि व्यवस्थापनही सोपे असते.
अस्वीकरण (Disclaimer): या लेखात दिलेली माहिती केवळ सामान्य माहिती आणि शैक्षणिक उद्देशांसाठी आहे. याला गुंतवणुकीचा किंवा आर्थिक सल्ला मानू नये. सोन्याच्या दरासह कोणत्याही प्रकारच्या गुंतवणुकीत बाजारातील जोखीम असते. त्यामुळे कोणताही आर्थिक निर्णय घेण्यापूर्वी, कृपया प्रमाणित आर्थिक सल्लागाराचा (Certified Financial Advisor) सल्ला घ्या आणि स्वतः पूर्ण संशोधन करा. लेखात व्यक्त केलेले अंदाज सध्याच्या बाजाराच्या स्थितीवर आधारित आहेत आणि भविष्यात त्यात बदल होऊ शकतो.
0 टिप्पण्या