सध्याच्या काळात बदलणारे हवामान आणि पिकांवर वाढणारा कीड व रोगांचा प्रादुर्भाव, हे शेतीपुढील मोठे आव्हान आहे. यावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी वेळेवर आणि योग्य पद्धतीने फवारणी करणे अत्यंत महत्त्वाचे ठरते. परंतु, आधुनिक आणि कार्यक्षम फवारणी पंपांची किंमत जास्त असल्याने अनेक शेतकरी ते खरेदी करू शकत नाहीत. हीच अडचण लक्षात घेऊन महाराष्ट्र शासनाने कृषी यांत्रिकीकरण उप-अभियान (SMAM) अंतर्गत फवारणी पंप अनुदान योजना (Favarani Pump Anudan) सुरू केली आहे. या योजनेद्वारे शेतकरी बांधवांना फवारणी पंप खरेदीसाठी भरीव आर्थिक मदत दिली जात आहे, ज्यामुळे शेती अधिक सोपी आणि फायदेशीर होत आहे.
Favarani Pump योजनेचा मुख्य उद्देश (Objective of this Farmer Subsidy Scheme)
या योजनेमागे शासनाचे दूरगामी उद्दिष्ट आहे:
- शेतकऱ्यांना महागड्या कृषी उपकरणांच्या खरेदीसाठी आर्थिक पाठबळ देणे.
- कीटकनाशकांची अचूक फवारणी करून पिकांचे संरक्षण करणे आणि उत्पादन वाढवणे.
- शेतकऱ्यांचा वेळ, पैसा आणि शारीरिक कष्ट वाचवणे.
- आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर वाढवून महाराष्ट्रातील कृषी क्षेत्राला चालना देणे.
एकंदरीत, शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवून त्यांचे जीवनमान सुधारणे.
कोणाला आणि किती अनुदान मिळणार?
या Shetkari Yojana अंतर्गत विविध प्रकारच्या पंपांवर प्रवर्गानुसार अनुदान दिले जाते. अनुदानाची टक्केवारी खालीलप्रमाणे आहे:
शेतकरी प्रवर्ग
मिळणारे अनुदान (सबसिडी)
अल्प व अत्यल्प भूधारक, महिला शेतकरी, अनुसूचित जाती (SC) व अनुसूचित जमाती (ST) शेतकरी
पंपाच्या किमतीच्या 50% किंवा शासनाने निश्चित केलेली कमाल रक्कम
इतर सर्वसाधारण प्रवर्गातील मोठे शेतकरी
पंपाच्या किमतीच्या 40% किंवा शासनाने निश्चित केलेली कमाल रक्कम
कोणत्या पंपांसाठी अनुदान उपलब्ध आहे?
या योजनेअंतर्गत प्रामुख्याने खालील प्रकारच्या पंपांवर अनुदान मिळते:
- मनुष्यचलित फवारणी पंप (Manual Sprayer)
- बॅटरी ऑपरेटेड नॅपसॅक स्प्रेअर (Battery Operated Sprayer)
- पॉवर ऑपरेटेड नॅपसॅक स्प्रेअर (Power Operated Sprayer)
- ट्रॅक्टर चलित फवारणी पंप (Tractor Mounted/Operated Sprayer)
योजनेसाठी पात्रता निकष (Eligibility Criteria)
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील अटींची पूर्तता करणे आवश्यक आहे:
- अर्जदार शेतकरी महाराष्ट्राचा कायमचा रहिवासी असावा.
- शेतकऱ्याच्या नावावर ७/१२ उतारा आणि ८-अ चा उतारा असणे अनिवार्य आहे.
- अर्जदाराचे आधार कार्ड असणे आवश्यक असून ते राष्ट्रीयकृत बँकेच्या खात्याशी जोडलेले (Aadhaar-Bank Link) असावे.
- अनुसूचित जाती (SC) किंवा अनुसूचित जमाती (ST) प्रवर्गातील शेतकऱ्यांसाठी जात प्रमाणपत्र (Caste Certificate) सादर करणे बंधनकारक आहे.
- एकाच फवारणी पंपासाठी मागील ७ वर्षांत इतर कोणत्याही शासकीय योजनेतून अनुदान घेतलेले नसावे.
ऑनलाइन अर्जासाठी आवश्यक कागदपत्रे (Documents Required)
अर्ज करण्यापूर्वी खालील कागदपत्रे स्कॅन करून तयार ठेवा:
- आधार कार्ड (Aadhaar Card)
- नवीन (डिजिटल स्वाक्षरी असलेला) ७/१२ आणि ८-अ उतारा
- बँक पासबुकच्या पहिल्या पानाची स्पष्ट प्रत (ज्यावर नाव, खाते क्रमांक आणि IFSC कोड दिसेल)
- जात प्रमाणपत्र (केवळ SC/ST शेतकऱ्यांसाठी)
- स्वयं-घोषणापत्र (Self-Declaration Form - हे MahaDBT पोर्टलवर उपलब्ध असते)
ऑनलाइन अर्ज कसा करावा? (How to apply for Spray Pump Subsidy)
अर्ज प्रक्रिया पूर्णपणे ऑनलाइन आणि सोपी आहे. तुम्ही स्वतः किंवा जवळच्या 'आपले सरकार सेवा केंद्रा'त जाऊन अर्ज करू शकता.
स्टेप १: MahaDBT पोर्टलवर नोंदणी (Farm ID Maharashtra)
- सर्वप्रथम शासनाच्या अधिकृत mahadbtmahait.gov.in या वेबसाइटवर जा.
- 'शेतकरी योजना' (Farmer Schemes) या पर्यायावर क्लिक करा.
- जर तुम्ही नवीन अर्जदार असाल, तर 'नवीन अर्जदार नोंदणी' वर क्लिक करून आधार कार्ड किंवा बायोमेट्रिकद्वारे तुमची नोंदणी पूर्ण करा. हीच तुमची फार्म आयडी (Farm ID) किंवा 'शेतकरी ओळखपत्र क्रमांक' असेल.
- तुमची नोंदणी आधीच झाली असल्यास, युझर आयडी आणि पासवर्ड वापरून थेट लॉग इन करा.
स्टेप २: योजनेसाठी अर्ज भरा
- लॉग इन झाल्यावर, 'अर्ज करा' या बटनावर क्लिक करा.
- 'कृषी यांत्रिकीकरण' हा मुख्य घटक निवडा.
- आता तुमच्या गरजेनुसार 'सिंचन साधने व सुविधा' या पर्यायाखाली 'फवारणी पंप' (उदा. बॅटरी ऑपरेटेड स्प्रेअर) हा घटक निवडा.
- आवश्यक तपशील भरा आणि वर नमूद केलेली सर्व कागदपत्रे व्यवस्थित अपलोड करा.
स्टेप ३: अर्ज सादर करणे आणि प्राधान्य क्रम देणे
- सर्व माहिती तपासल्यानंतर अर्ज 'सबमिट' करा.
- तुम्ही एकाच वेळी अनेक योजनांसाठी अर्ज करू शकता. अर्ज सादर झाल्यावर, 'प्राधान्य क्रम निवडा' या पर्यायावर जाऊन फवारणी पंप योजनेला प्राधान्य द्या.
- नाममात्र अर्ज शुल्क ऑनलाइन भरून अर्जाची प्रक्रिया पूर्ण करा आणि पोचपावती जतन करून ठेवा.
लाभार्थी निवड प्रक्रिया
या Krushi Yojana Maharashtra अंतर्गत प्राप्त झालेल्या सर्व अर्जांमधून संगणकीय सोडत (Online Lottery) पद्धतीने पारदर्शकपणे लाभार्थ्यांची निवड केली जाते. निवड झाल्यास अर्जदाराला त्यांच्या नोंदणीकृत मोबाईल नंबरवर SMS द्वारे कळवले जाते.
फवारणी पंप अनुदान योजना ही शेतकऱ्यांसाठी एक सुवर्णसंधी आहे. या योजनेमुळे महागडे पंप खरेदी करणे सोपे होते, ज्यामुळे पिकांचे वेळेवर संरक्षण होऊन उत्पादनात निश्चित वाढ होते. त्यामुळे, सर्व पात्र शेतकरी बांधवांनी या योजनेचा अवश्य लाभ घ्यावा आणि आपली शेती अधिक समृद्ध करावी.
अस्वीकरण (Disclaimer): शासनाच्या योजनांच्या नियमांमध्ये आणि अर्ज प्रक्रियेत बदल होऊ शकतात. अर्ज करण्यापूर्वी MahaDBT पोर्टलवरील अधिकृत सूचना आणि मार्गदर्शक तत्त्वे वाचण्याचा सल्ला दिला जातो.
0 टिप्पण्या