BTech Admission 2025: देशातील लाखो विद्यार्थ्यांचं एकच स्वप्न असतं - IIT किंवा NIT मध्ये ऍडमिशन मिळवणं. JEE परीक्षा पास होऊन जेव्हा हे स्वप्न सत्यात उतरण्याच्या जवळ येतं, तेव्हा पालकांच्या मनात एक मोठा प्रश्न उभा राहतो - "या 'हाय-प्रोफाइल' शिक्षणाचा खर्च झेपेल का?" अनेकांना वाटतं की या संस्थांमधील फी खूप जास्त असेल. तुमची हीच चिंता दूर करण्यासाठी आम्ही आणला आहे IIT आणि NIT च्या खर्चाचा A to Z हिशोब आणि आर्थिक मदतीच्या सर्व पर्यायांची माहिती.
IIT ची 'हाय-फाय' फी: नक्की खर्च किती?
IITs म्हणजे देशातील सर्वोत्तम इंजिनिअरिंग संस्था. साहजिकच, इथल्या सुविधा आणि शिक्षणाचा दर्जा पाहता खर्च थोडा जास्त असतो. एका अंदाजानुसार, IIT मधून बी.टेक. (B.Tech) पूर्ण करण्यासाठी तुम्हाला साधारणपणे ८ ते १२ लाख रुपये लागू शकतात. हा खर्च वेगवेगळ्या IIT मध्ये थोडा कमी-जास्त होऊ शकतो.
चला, खर्चाचं गणित सोपं करूया:
| तपशील | अंदाजित वार्षिक खर्च (₹) |
|---|---|
| ट्यूशन फी | ₹ 2,00,000 – ₹ 2,50,000 |
| हॉस्टेल चार्ज | ₹ 15,000 – ₹ 35,000 |
| मेस (जेवण) चार्ज | ₹ 30,000 – ₹ 40,000 |
| इतर खर्च (पुस्तकं, लॅब, इंटरनेट इ.) | ₹ 20,000 – ₹ 30,000 |
| एकूण अंदाजित वार्षिक खर्च | ₹ 2,65,000 – ₹ 3,55,000 |
म्हणजेच, चार वर्षांचा हिशोब केला तर आकडा १०-१२ लाखांच्या घरात सहज जातो. पण थांबा, हा आकडा पाहून घाबरून जाऊ नका. यावर उपाय सुद्धा आहे!
NIT मध्ये मिळतो थोडा दिलासा: खर्चाचं गणित
IIT च्या तुलनेत NITs मध्ये शिक्षण घेणं थोडं खिशाला परवडणारं आहे. इथे गुणवत्ता आणि सुविधा उत्तम मिळतात, पण फी तुलनेने कमी असते. NIT मधून बी.टेक. करण्यासाठी साधारणपणे ६ ते ९ लाख रुपयांचा खर्च येतो.
| तपशील | अंदाजित वार्षिक खर्च (₹) |
|---|---|
| ट्यूशन फी | ₹ 1,25,000 – ₹ 1,50,000 |
| हॉस्टेल आणि मेस | ₹ 45,000 – ₹ 65,000 |
| इतर खर्च | ₹ 15,000 – ₹ 20,000 |
| एकूण अंदाजित वार्षिक खर्च | ₹ 1,85,000 – ₹ 2,35,000 |
पैशांचं टेन्शन विसरा! सरकार आणि संस्था देणार मदतीचा हात
आता सर्वात महत्त्वाचा प्रश्न - "हा खर्च भागवायचा कसा?" गुणवंत आणि आर्थिकदृष्ट्या गरजू विद्यार्थ्यांसाठी सरकार आणि या संस्थांनी अनेक पर्याय उपलब्ध करून दिले आहेत. तुमचं स्वप्न पैशांअभावी अपूर्ण राहू नये, याची पुरेपूर काळजी घेतली जाते.
फी माफी आणि स्कॉलरशिप: कोणाला मिळणार फायदा?
ट्यूशन फी हा खर्चाचा सर्वात मोठा भाग असतो आणि इथेच सर्वात मोठी सवलत मिळते.
SC/ST/PwD (दिव्यांग) विद्यार्थी: या प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांसाठी ट्यूशन फी पूर्णपणे माफ आहे.
- वार्षिक उत्पन्न १ लाखांपेक्षा कमी: ज्या विद्यार्थ्यांच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न १ लाख रुपयांपेक्षा कमी आहे, त्यांनाही ट्यूशन फीमधून १००% सवलत मिळते.
- वार्षिक उत्पन्न १ ते ५ लाख: ज्या विद्यार्थ्यांच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न १ लाख ते ५ लाख रुपयांच्या दरम्यान आहे, त्यांना ट्यूशन फीमध्ये दोन-तृतीयांश (2/3) सूट मिळते.
- मेरिट-कम-मीन्स (MCM) स्कॉलरशिप: विद्यार्थ्यांची गुणवत्ता आणि कौटुंबिक उत्पन्नाच्या आधारे ही स्कॉलरशिप दिली जाते. यात फी माफीसोबतच मासिक भत्ताही मिळू शकतो.
एज्युकेशन लोन: स्वप्नपूर्तीचा सोपा मार्ग
जर तुम्ही कोणत्याही फी-सवलतीच्या वर्गात येत नसाल, तरीही काळजी करण्याचं कारण नाही. IIT आणि NIT च्या नावावर कोणत्याही सरकारी किंवा खाजगी बँकेतून तुम्हाला सहजपणे एज्युकेशन लोन (Education Loan) मिळतं.
SBI, बँक ऑफ बड़ौदा, PNB सारख्या बँका आकर्षक व्याजदरावर आणि विशिष्ट रकमेपर्यंत कोणत्याही तारणाशिवाय (Collateral Free) लोन देतात. या कर्जाची परतफेड कोर्स पूर्ण झाल्यावर आणि नोकरी लागल्यानंतर सुरू होते. त्यामुळे शिक्षणाच्या काळात पैशांची कोणतीही चिंता राहत नाही.
थोडक्यात, IIT किंवा NIT मध्ये ऍडमिशन मिळवणं हे एक मोठं यश आहे आणि त्याचा खर्च तुमच्या यशाच्या आड येऊ शकत नाही. फक्त गरज आहे योग्य वेळी योग्य माहिती मिळवून या सुविधांचा लाभ घेण्याची. त्यामुळे फक्त अभ्यासावर लक्ष केंद्रित करा, आर्थिक मदतीचे मार्ग तुमच्यासाठी खुले आहेत!
0 टिप्पण्या