शेतकरी बांधवांनो, राज्यभर पावसाची संततधार सुरू आहे आणि अनेक ठिकाणी पिकांचे मोठे नुकसान झाले आहे. दरवर्षी आपण मोठ्या आशेने प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेत (Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana - PMFBY) सहभागी होतो, पण ऐनवेळी नुकसान भरपाई मिळत नाही. गेल्या वर्षी हजारो शेतकऱ्यांसोबत असेच घडले. विमा भरूनही पैसे न मिळण्यामागे एक मोठी चूक आहे, जी यावर्षी आपल्याला टाळायची आहे. ती चूक म्हणजे पिकाच्या नुकसानीची माहिती वेळेवर विमा कंपनीला न देणे, म्हणजेच 'क्लेम' (Claim) दाखल न करणे.
केवळ विमा अर्ज भरणे हे अर्धेच काम आहे. खरा आणि महत्त्वाचा टप्पा नुकसानीनंतर सुरू होतो. ज्या शेतकऱ्यांनी गेल्या वर्षी नुकसानीचा क्लेम केला होता, त्यांनाच भरपाई मिळाली आहे. यावर्षी तुमचा हक्क मिळवण्यासाठी ही प्रक्रिया व्यवस्थित समजून घ्या.
Pik Vima Milala Nahi Kay Karave
नुकसान झाल्यावर गप्प बसू नका: 'क्लेम' करणे का अनिवार्य आहे?
बहुतांश शेतकऱ्यांचा असा समज असतो की, विमा भरला म्हणजे सरकार आणि कंपनी स्वतः येऊन पाहणी करेल आणि पैसे देईल. पण हा समज पूर्णपणे चुकीचा आहे. जोपर्यंत तुम्ही तुमच्या शेतात झालेल्या नुकसानीची पूर्वसूचना विमा कंपनीला देत नाही, तोपर्यंत तुमचा अर्ज विचारात घेतला जात नाही. तुमची तक्रार दाखल झाल्यावरच पुढील सर्वेक्षणाची प्रक्रिया सुरू होते. त्यामुळे, पाऊस, गारपीट, पूर किंवा इतर कोणत्याही नैसर्गिक आपत्तीमुळे पिकांचे नुकसान झाल्यास अजिबात वेळ वाया घालवू नका.
सर्वात महत्त्वाची गोष्ट: ७२ तासांच्या आत तक्रार करा!
शासनाच्या अधिकृत नियमांनुसार, पिकाचे नुकसान झाल्यापासून ७२ तासांच्या आत तुम्हाला नुकसानीची तक्रार दाखल करणे बंधनकारक आहे. यामध्ये उभे पीक, काढणी करून शेतात ठेवलेले पीक (उदा. सुडी) यांचा समावेश होतो. ७२ तासांनंतर केलेला क्लेम स्वीकारला जात नाही.
घरबसल्या 'क्लेम' कसा दाखल करायचा? जाणून घ्या सोपे मार्ग ( Crop Insurance Claim Process)
तुम्ही दोन सोप्या पद्धतींनी तुमच्या नुकसानीची तक्रार नोंदवू शकता:
१. 'Crop Insurance' ॲप (सर्वात सोपा मार्ग):
- ॲप डाउनलोड करा: तुमच्या स्मार्टफोनमध्ये Google Play Store वरून Crop Insurance नावाचे अधिकृत सरकारी ॲप डाउनलोड करा.
- लॉगिन न करता सुरू करा: ॲप उघडून 'Continue without login' या पर्यायावर क्लिक करा.
- नुकसानीची तक्रार: 'Crop Loss' किंवा 'पिकाचे नुकसान' हा पर्याय निवडा. त्यानंतर 'Crop Loss Intimation' वर क्लिक करा.
- माहिती भरा: तुमचा विमा पॉलिसी नोंदणीकृत मोबाईल नंबर टाका. त्यावर आलेला OTP टाकून हंगाम (Season), वर्ष (Year), योजना (Scheme) आणि राज्य (State) निवडा.
- पॉलिसी निवडा: तुमची विमा पॉलिसी समोर दिसेल. ज्या पिकाचे नुकसान झाले आहे, ते निवडा. नुकसानीचे कारण (उदा. अतिवृष्टी), तारीख आणि नुकसानीची अंदाजित टक्केवारी अचूकपणे नमूद करा.
- फोटो अपलोड करा: सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, तुमच्या शेतातील नुकसान झालेल्या पिकाचे स्पष्ट फोटो काढा आणि ते ॲपमध्ये अपलोड करा.
- सबमिट करा: सर्व माहिती भरून झाल्यावर अर्ज 'Submit' करा. तुम्हाला एक तक्रार क्रमांक (Docket Number/Claim ID) मिळेल, तो पुढील संदर्भासाठी जपून ठेवा.
२. टोल-फ्री क्रमांक (Toll-Free Number):
- जर तुम्हाला ॲप वापरणे शक्य नसेल, तर तुमच्या पीक विम्याच्या पावतीवर प्रत्येक विमा कंपनीचा एक टोल-फ्री क्रमांक दिलेला असतो.
- त्या क्रमांकावर फोन करून तुमची पॉलिसी, आधार कार्ड आणि बँक खाते तपशील सोबत ठेवा.
- तुमचे नाव, पिकाचे नाव, नुकसानीचे कारण आणि ठिकाण याची संपूर्ण माहिती अधिकाऱ्याला सांगा. ते तुमची तक्रार नोंदवून घेतील आणि तुम्हाला तक्रार क्रमांक देतील.
क्लेम केल्यानंतर पुढे काय होते?
तुमची तक्रार यशस्वीरीत्या नोंदवल्यानंतर, विमा कंपनी आणि कृषी विभागाचे प्रतिनिधी संयुक्तपणे तुमच्या शेतावर पाहणी करण्यासाठी येतात. ते पिकाच्या नुकसानीचे सर्वेक्षण करतात, फोटो काढतात आणि पंचनामा तयार करतात. या अहवालाच्या आधारावर नुकसानीची अंतिम टक्केवारी ठरवली जाते आणि त्यानुसार मंजूर झालेली भरपाईची रक्कम थेट तुमच्या बँक खात्यात जमा केली जाते.
शेतकरी मित्रांनो, जागरूक रहा आणि आपला हक्क मिळवा. केवळ नशिबावर अवलंबून न राहता, योग्य प्रक्रिया वेळेवर पूर्ण करा. ही माहिती अत्यंत महत्त्वाची असल्याने आपल्या गावातील प्रत्येक शेतकरी आणि व्हॉट्सॲप ग्रुपवर नक्की शेअर करा.
0 टिप्पण्या