UPI फ्री, मग IRCTC तिकीटावर २० रुपये जास्त का घेतं? पडद्यामागील खरं कारण आलं समोर, रेल्वेमंत्र्यांनीच केला खुलासा!

हायलाइट्स:

•  तिकीट बुक करताना कापले जाणारे 'एक्स्ट्रा' पैसे UPI चार्ज नाहीत, मग ते काय आहेत?
•  IRCTC च्या या 'छुपे' शुल्कामागचं मोठं कारण थेट रेल्वेमंत्र्यांनीच सांगितलं.
•  हे २० रुपये तुमच्या खिशाला कात्री लावतात की तुमचा मोठा फायदा करून देतात? वाचा सविस्तर.

तुम्ही रेल्वेचं तिकीट ऑनलाईन बुक करता, पेमेंटसाठी मोठ्या विश्वासाने 'UPI' निवडता कारण ते 'फ्री' आहे. पण पेमेंट होताच मेसेज येतो आणि तुम्हाला दिसतं की तिकिटाच्या किमतीवर २० रुपये अधिक GST कापला गेला आहे. क्षणभर वाटतं, "अरे, आपल्यासोबत गेम झाला की काय?"

तुमच्या मनात येणारा हाच प्रश्न देशभरातील लाखो रेल्वे प्रवाशांना पडतो. पण हा घोटाळा आहे की सरकारी नियम? या प्रश्नाचं उत्तर आता थेट संसदेतून आलं आहे. रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी या अतिरिक्त शुल्काचं संपूर्ण गणितच लोकांसमोर मांडलं आहे.

WhatsApp Group Join Now

Telegram Group Join Now

Instagram Group Join Now

हा UPI चार्ज नाही, तर आहे 'डिजिटल सुविधा शुल्क'!

सर्वात आधी हा गैरसमज दूर करा की हे पैसे UPI पेमेंटसाठी कापले जातात. UPI व्यवहार तुमच्यासाठी पूर्णपणे मोफत आहेत आणि यापुढेही राहतील. IRCTC जे शुल्क आकारते त्याला 'सुविधा शुल्क' (Convenience Fee) म्हणतात.

•  नॉन-एसी (Non-AC) तिकीट: ₹१० + GST
•  एसी (AC) / फर्स्ट क्लास तिकीट: ₹२० + GST

पण प्रश्न उरतोच, ही 'सुविधा' कसली आणि त्यासाठी पैसे का द्यायचे?

पैशांचं गणित थेट रेल्वेमंत्र्यांच्या तोंडून!

संसदेत रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी स्पष्ट केलं की, "IRCTC ही जगातल्या सर्वात मोठ्या तिकीट बुकिंग वेबसाइट्सपैकी एक आहे. दररोज लाखो लोक एकाच वेळी यावरून तिकीट बुक करतात. या प्रचंड मोठ्या डिजिटल इन्फ्रास्ट्रक्चरला २४/७ चालवण्यासाठी, हाय-टेक सर्व्हर्स, त्यांची देखभाल, सायबर सुरक्षा आणि सततच्या टेक्नॉलॉजी अपग्रेडेशनवर कोट्यवधी रुपये खर्च होतात."

ते पुढे म्हणाले, "हे सुविधा शुल्क त्याच खर्चाचा एक छोटासा हिस्सा भरून काढण्यासाठी आहे. ही रक्कम प्रवाशांना सर्वोत्तम आणि सुरक्षित ऑनलाईन बुकिंगचा अनुभव देण्यासाठी वापरली जाते."

आजचा सोन्याचा भाव 9 ऑगस्ट 2025: आज सोन झालं स्वस्त खरेदीसाठी गोल्डन चान्स ! पहा तुमच्या शहरातील भाव

२० रुपयांच्या बदल्यात तुम्हाला काय मिळतं?

जरा जुना काळ आठवा. स्टेशनवरच्या लांबच लांब रांगा, तासनतास ताटकळत उभे राहणे, एजंटला जास्तीचे पैसे देणे... हा सगळा त्रास आता संपला आहे. आज तुम्ही घरी किंवा ऑफिसमध्ये बसून, चहाचा कप घेत काही मिनिटांत तिकीट बुक करता.

या २० रुपयांच्या बदल्यात तुमचा जो वेळ, पेट्रोलचा खर्च आणि जो त्रास वाचतो, त्याची किंमत त्याहून कितीतरी जास्त आहे. आज तब्बल ८७% प्रवासी ऑनलाईन तिकीट काढतात, हेच या सुविधेच्या यशाचं सर्वात मोठं प्रमाण आहे.

सोप्या शब्दात 'गेम' समजून घ्या:

•  UPI: तुमच्यासाठी १००% मोफत आहे.
•  IRCTC: 'सुविधा शुल्क' घेते, UPI चार्ज नाही.
•  कारण?: वेबसाईट आणि ॲप चालवण्याचा प्रचंड मोठा खर्च.
•  तुमचा फायदा?: स्टेशनच्या रांगेतून सुटका, वेळेची आणि पैशाची मोठी बचत.

थोडक्यात, पुढच्या वेळी IRCTC वर तिकीट बुक करताना हे 'एक्स्ट्रा' पैसे दिसले, तर चिडू नका. ही त्या 'स्मार्ट' सुविधेची एक छोटीशी किंमत आहे, ज्यामुळे तुमचा प्रवास अधिक सोपा आणि सुखकर झाला आहे.